حق تن آسایی

بورژوازي، هنگامي كه عليه اشراف مورد پشتيبانيِ كشيشها ميجنگيد علَم آزاديِ وجدان‌ سنجي و نيز بيخدايي را برافراشت؛ اما در موقعيت پيروزي كه قرار گرفت لحن و رفتارش را عوض كرد؛ و امروزه بر آن است تا مذهب را پشتوانه‌ي سركردگيِ اقتصادي و سياسيِ خود كند. در قرنهاي 15 و 16 ميلادي، بورژوازي سنت شرك انديشانه را سرخوشانه پي گرفت و تَن و شور و شوقهاي آن را، كه لعنت شده‌ي مسيحيت است، گرامي داشت؛ و امروزه لبريز از تنعم و كامروايي، آموزه‌هاي انديشمندانِ خود، رابله‌ها، ديدروها، را نفي ميكند و خطاب به مزدبگيران پرهيزگاري موعظه ميكند. اخلاقِ سرمايه‌داري، اين مضحكه‌ي رقتبارِ اخلاقِ مسيحي، تنِ كارگر را تكفير ميكند؛ ايدهآل بورژوازي فروكاستن توليدكننده به حداقلِ نيازها، حذف شور و شاديهاي او، و محكوم ساختنِ او به ايفاي نقش ماشين در خدمت كار، بيمكث و بيامان، است.

پل لافارگ

مترجم:بهروز صفدری